KARIERA NIKODEMA DYZMY

reż. Jan Rybkowski, Marek Nowicki, 1980 rok

Polski, siedmioodcinkowy serial telewizyjny, który swoją premierę miał w 1980 roku.
Scenariusz powstał na podstawie książki Tadeusza Dołęgi - Mostowicza pod tym samym tytułem. Reżyserem serialu był Jan Rybkowski, a kiedy w trakcie pracy na planie poważnie zachorował, dokończenie realizacji spoczęło na Marku Nowickim, współscenarzyście i autorze zdjęć. Historia rozgrywa się w latach 20-tych XX wieku. Bezskutecznie poszukujący zatrudnienia w stolicy przybysz z prowincjonalnego Łyskowa, Nikodem Dyzma (Roman Wilhelmi), przez zupełny przypadek wchodzi w posiadanie zaproszenia na raut wydawany przez Prezesa rady Ministrów. Dyzma przywdziewa swój najlepszy strój i niepewny czy jego plan się powiedzie, stawia się w określonym miejscu i czasie. Wygłodzony niemal rzuca się na zastawione jedzeniem stoły. Jednak zanim pierwszy kęs trafia do jego ust, mijający go w pośpiechu szef gabinetu premiera, Jan Terkowski (Mariusz Dmochowski) przez przypadek wytrąca talerzyk z rąk Dyzmy. Dyzma robi Terkowskiemu awanturę, czym zwraca na siebie uwagę wszystkich przybyłych gości - polityków. Ten nagły wybuch wściekłości nie tylko nie zdekonspiruje Dyzmy jako nieproszonego, przypadkowego gościa, a wręcz przeciwnie - będzie początkiem prężnie rozwijającej się kariery. Uzurpator zyskuje uznanie wśród przeciwników Terkowskiego: pułkownika Waredy (znakomity Leonard Pietraszak) i ministra rolnictwa, Jaszuńskiego (w tej roli etatowy amant tamtych czasów - Tadeusz Pluciński). Choć Dyzma początkowo czuje się zagubiony w całej sytuacji, jakiś szósty zmysł podpowiada mu, by grać dalej swoją rolę. Obserwujący całe zajście prowincjonalny biznesmen, zakompleksiony wobec arystokracji ziemianin, Leon Kunicki (w tej roli Bronisław Pawlik) próbuje wkraść się w łaski Dyzmy, wierząc że jest on człowiekiem wpływowym, z szerokimi kontaktami w ministerstwie rolnictwa. Od słowa do słowa Kunicki proponuje nowemu znajomemu administrowanie całym swoim majątkiem. Dając się ponieść fali i nie mogąc uwierzyć we własne szczęście, Dyzma przyjmuje posadę i wkrótce wyjeżdża do posiadłości w Koborowie. Od tej chwili jego życie nabiera kolorów. Władza, pieniądze, uwielbienie kobiet, uznanie wśród elit, a wszystko to zbudowane na wielkim oszustwie.

Wśród najbardziej znaczących lokacji filmowych serialu “Kariera Nikodema Dyzmy” były:

Akademia Muzyczna im. Grażyny i Kiejstuta Bacewiczów
Dawna rezydencja Karola Poznańskiego to w serialu Hotel Europa. Przed hotelem Dyzma próbuje szczęścia jako otwierający drzwi samochodu wychodzącym gościom. W pewnej chwili dostrzega leżącą na ziemi kopertę, która zapewne wypadła z kieszeni jednego z gości. Podnosi ją i ogląda. Wychodzący z hotelu portier próbuje zmusić Dyzmę do oddania znaleziska, ten jednak nie ma takiego zamiaru i robiąc w stronę portiera wymowny gest ucieka ulicą 1 maja.

Willa Zygmunta Richtera ul. Stefanowskiego 19
Tutaj rozgrywa się scena rautu wydawanego przez Prezesa Rady Ministrów, na którym, w wyniku szczęśliwego zbiegu okoliczności, pojawia się Nikodem Dyzma. Incydent wytrącenia z jego rąk sałatki przez szefa gabinetu premiera, odmienia życie mandolinisty z prowincji i otwiera przed nim drzwi do ścieżki kariery

Dawna siedziba Towarzystwa Akcyjnego Wyrobów Bawełnianych “Ludwik Geyer, Piotrkowska 74
Okazały budynek u zbiegu ulic Piotrkowskiej i Moniuszki to w serialu siedziba Banku Zbożowego w Warszawie. U szczytu swej kariery Dyzma zostaje mianowany jego dyrektorem. Żeby ukryć swoją niekompetencję, głównym doradcą czyni inteligentnego kochanka hrabiny Przełęskiej - Zygmunta “Zyzia” Krzepickiego (Jerzy Bończak).
Zdjęcia realizowano jednak tylko na zewnątrz. Bankowe wnętrza to już pałac Biedermanna przy ul. Franciszkańskiej ⅕.

Ulica Moniuszki
Pod adresem Moniuszki 1 znajdowało się serialowe kino Splendid. W scenie otwierającej serial Dyzma stoi przed jego witryną. Nie stać go jednak na bilet, dlatego zrezygnowany odchodzi w stronę ulicy Piotrkowskiej. Kiedy ponownie widzimy go w tej okolicy jest już dyrektorem Banku Zbożowego

Casanova, Zachodnia 87
W legendarnym łódzkim klubie kręcono scenę, w której Nikodem Dyzma próbuje znaleźć zatrudnienie jako fordanser. Właściciel lokalu wyśmiewa jednak jego umiejętności, które jego zdaniem wystarczą na Hrubieszów, ale nie na Warszawę, Paryż północy.