Wystawy Mariusza Wilczyńskiego w Muzeum Kinematografii w Łodzi

24 lutego 2023 roku w Muzeum Kinematografii otwarto wystawy czasowe poświęcone twórczości Mariusza Wilczyńskiego: "Mariusz Wilczyński. Zabij to i wyjedź z tego miasta" i "Postcriptum: Nalepa i Wilk". Obydwie wystawy potrwają do 18 czerwca 2023 roku.

Trzy lata po światowej premierze filmu na Berlinale Muzeum Kinematorgrafii prezentuje wystawę przygotowaną we współpracy z Zachętą – Narodową Galerią Sztuki w Warszawie. Pokazuje ona warsztat artysty, oryginalne rysunki, elementy scenografii i fragmenty ostatecznie nie włączone do filmu. Ekspozycji towarzyszy znakomite postscriptum w postaci wystawy Nalepa i Wilk, złożonej z prezentowanych po raz pierwszy zdjęć bluesmana, twórcy zespołów Blackout i Breakout. Autorem większości fotografii jest Mariusz Wilczyński, zafascynowany w młodości gitarzystą, wokalistą i kompozytorem, z którym połączyła go później trwająca blisko 30 lat przyjaźń.

Film Mariusza Wilczyńskiego stał się w kręgach artystycznych legendą na długo przed premierą. Autobiograficzna opowieść, rysowana przez artystę malarza, performera i reżysera krótkometrażowych filmów animowanych, powstawała 14 lat. Jej twórca, absolwent Akademii Sztuk Pięknych w Łodzi, od 2007 roku uczy studentów animacji w łódzkiej Szkole Filmowej. "Zabij to i wyjedź z tego miasta" stanowi jego pełnometrażowy debiut, pokazany premierowo 22 lutego 2020 roku podczas 70. Międzynarodowego Festiwalu Filmowego w Berlinie.

"Zabij…" to osobista historia sięgająca czasów dzieciństwa przeżywanego w Łodzi lat 70. XX wieku przez filmowego Janka, jadącego z tatą nad morze, i rzeczywistego Mariuszka, oglądającego przezrocza z projektora Bajka wyprodukowanego w łódzkim Prexerze. Wyprawa w miniony czas pokazuje Łódź należącą już do przeszłości, z brukowanymi ulicami, starą zajezdnią tramwajową, fabrycznymi kominami i kioskami Ruchu. Spojrzenie wstecz ma charakter sennej wizji, w której los ryb staje się losem ludzików trafiających, po odcięciu im głów, do naczynia na sklepowej ladzie. Poetycką opowieść współtworzy transowa muzyka Tadeusza Nalepy i dialogi – animowanym postaciom głosu użyczyli między innymi Anna Dymna, Krystyna Janda, Marek Kondrat, Barbara Krafftówna, Irena Kwiatkowska, Małgorzata Kożuchowska, Daniel Olbrychski, Zbigniew Rybczyński, Tomasz Stańko i Andrzej Wajda. Bohaterami filmu są prawdziwi ludzie, członkowie rodziny artysty, jego idole z czasów młodości, jak Tadeusz Nalepa i Zbigniew Boniek, a także istoty żyjące na kartach książek, na przykład kot Behemot i Woland z Mistrza i Małgorzaty Michaiła Bułhakowa. Powstał film autorski, który Mariusz Wilczyński wymyślił, napisał do niego scenariusz, a potem narysował i wyreżyserował.

Indywidualna biografia pokazana na ekranie rezonuje z historią każdego z nas, widz rozpoznaje w epizodach własne doświadczenia z obszaru tych najważniejszych, takich jak relacje z rodzicami, miłość, przyjaźń i śmierć najbliższych. Harmonię światu przywracają muzyka i nostalgiczny obraz statku niknącego za horyzontem jak niedający się zatrzymać ani powtórzyć czas. „Kreska prowadzona jest ręką podłączoną do wariografu, do którego Mariusz Wilczyński sam się podłączył, i ten wariograf pokazuje całą prawdę, kim, skąd i jaki jest” – recenzował Zabij… Tomasz Raczek.

Błyskotliwe dzieło Wilczyńskiego otrzymało nagrody i wyróżnienia na festiwalach w Annecy, Ottawie, Zagrzebiu, Toronto, Lizbonie, Sapporo, Wiedniu i Limie. Po raz pierwszy w historii film animowany zdobył Złote Lwy, główną nagrodę Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni, w 2020 roku. Został też nagrodzony Orłami w kategoriach najlepszy film, scenariusz, muzyka oraz dźwięk.

Wystawa "Mariusz Wilczyński. Zabij to i wyjedź z tego miasta" została wzbogacona w niezwykłe postscriptum - kameralną ekspozycję "Postcriptum: Nalepa i Wilk", złożoną z prezentowanych publicznie po raz pierwszy zdjęć bluesmana, twórcy zespołów Blackout i Breakout. Autorem większości fotografii jest Mariusz Wilczyński, zafascynowany w młodości gitarzystą, wokalistą i kompozytorem, z którym połączyła go trwająca blisko 30 lat przyjaźń.

W Muzeum Kinematografii można kupić książkę "Mariusz Wilczyński. Zabij to i wyjedź z tego miasta", wydaną przez Zachętę – Narodową Galerię Sztuki i Narodowe Centrum Kultury Filmowej.