Ida Kamińska

Ida Kamińska (ur. 4 września 1899 r. w Odessie, zm. 21 maja 19080 r. w Nowym Jorku) - polska aktorka teatralna i filmowa.

Ida za swój debiut teatralny uważała rolę Izaaka w „Akejdos Jicchok” („Ofiara Izaaka”) Abrahama Goldfadena. Miała wtedy 16 lat. Ale już trzy lata wcześniej zadebiutowała w filmie. Zagrała Szajndełe w „Mirełe Efros” (reż. Andrzej Marek, 1912) u boku matki, ojca i siostry Reginy. W 1918 roku Ida Kamińska wyszła za mąż za Zygmunta Turkowa, aktora i reżysera. Założyli Warszawski Żydowski Teatr Artystyczny. Wystawiali sztuki żydowskich klasyków: Ettingera, Sforima i Asza, ale też Moliera, Gogola i Hugo.

Po rozpadzie Warszawskiego Żydowskiego Teatru Artystycznego i małżeństwa – Ida Kamińska założyła własny zespół, który od 1937 miał siedzibę w warszawskim Teatrze Nowości.
Tuż przed wybuchem II wojny światowej Ida Kamińska zagrała jedną z głównych ról w „Bezdomnych” („On a hejm – Baal tszuwe”) z 1939 roku w reżyserii Aleksandra Martena.

Po wojnie wróciła do Polski. W 1948 roku została dyrektorem Teatru Żydowskiego w Łodzi, mieszkała tu przy ulica Stefana Jaracza 22. W 1955 roku stanęła na czele nowo powstałego Państwowego Teatru Żydowskiego w Warszawie. Jej pierwszym filmem powojennym, który okazał się jej największym sukcesem kinowym był czechosłowacki film „Sklep przy głównej ulicy” („Obchod na korze”) z 1965 roku w reżyserii Jána Kadára, Elmara Klosa. Rola Rozálii Lautmannovej przyniosła Idze Kamińskiej wyróżnienie specjalne na festiwalu w Cannes (1965), nominację do Złotego Globu (1967) w kategorii najlepsza aktorka w dramacie i nominację do Oscara (1967) dla najlepszej aktorki pierwszoplanowej. Po antysemickiej nagonce 1968 roku Ida Kamińska z rodziną opuściła Polskę i zamieszkała w Nowym Jorku. W 1970 roku zagrała w dramacie „Mój anioł stróż” ("The Angel Levine") w reżyserii Jána Kadára.